Του Ανδρέα Μορφίτη ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ πης Εου- λὴς στην Κύπρο δεν εἷ- ναι µόνο ἑνας απλός βουλει- τὴς, οὖτε και εκπροσωπεί απλα και µόνο το κόμμα του στη Βουλή. Αντίθετατα θἐσµια. τον έχουν καθιερώσει ως τον. δεύτερο τη τάξει στην Κυπρι-- ακή Πολιτεία και αναπληρωτή του Προέδρου της Δημοκρα- τίας σε περίπτωση κωλύματος ἡ απουσίας του. Γιατους λόγους αυτούς και μόνο, οι πράξεις και οι παρα- λείψεις του καθώς και οι σκέ- Ψεις, οι διαπιστώσεις και οι προβληματισμοΐτου θαπρέπει να ἐχουν ιδιαίτερη βαρύτητα και να τυγχάνουν ευρύτερης. μελέτης και αξιολόγησης: Αφορμή γιατο παρόν σηµείω- μά µου, δίνει το άρθρο του Προέδρουτης Βουλής κ.Αλέ- ξη Γαλανοῦ στο «Φιλελεύθε- ρο» ημερομηνίας 23 και 24 Αυγούστου 1985 µε τίτλο «Οι θεσμοί και οι αξίες στην Κὺ- προ» Για να βοηθήσω τους ava- γνώστες να προβληματιστούν μαζί µου, θεωρώ σκόπιμο να Επαναφἑρω αποσπασματικἁ κά-- ποιες διαπιστώσεις του κ. Γα- λανού στο ἄρθρο του αυτό για να αποτελέσουν τροφή και ἐρεισµα για παραπέρα σκέψη και προβληµατισμὀ. Αναφέρει μεταξύ ἄλλων ο Πρόεδρος της Βουλής καιτα εξής χαρα- κτηριστικά: 1 Ένα κράτος και ἑνας = λαός δεν µπορείναεπι- βιώσει χωρίς την ὕπαρξη ϐε- 'σμών και αξιών, και όταν οιθε- 'σμοῖ του υποβαθμίζονται συ- στηµατικά και λαθροβιούν, η ἴδια η Πολιτεία βρίσκεται υπὀ εσωτερική αμφισβήτηση. Ἡ υπόσκαψη θεσμών = Kal αξιών που διέπουν την κρατική λειτουργία πλήτ- τει καϊρια το µεγάλο όπλοπου. διαθέτει σήµερα η Κύπρος, την κρατική µας οντότητα, 3 Για αρκετά χρόνια τώρα = παρακολουθούμε µε θλίψη να συμβαίνουν στον τὸ- πο µας πολλά. Χωρίς καμιά δό- ση υπερβολής θα μπορούσαν να περιγραφούν ως ένας συ- νεχἠς κατήφορος. Καιαυτότο αἴσθημα του συνεχούς κατἠ- φοροῦ αρχίζει να αποτελεί βί- ωμα σε µεγάλο αριθμό πολι- τών, ανεξάρτητα απὀ την κοµ- µατική και ιδεολογική τους. τοποθέτηση. Τα πρόσωπα θεσµοποι- . οὗνται και οι θεσμοί προσωποποιούνται και εξατο- μικεύονται για να εξυπηρετή- σουν πολλές φορές συγκε- κριµένα ἆτομα, ενώ οι αξίες παραμερίζονται και εφαρμὀ- ζονται διάφορα µέτρα και στα- θμά προκειµένου να εξυπηρε- τηθεί η κομματική πελατεία, η κουµπαροκρατία και ἄλλα πα- ρόμοια. Οι αυθαιρεσίες, οι µε- -. ροληπτικὲς στάσεις και τάσεις και οἱ αδικίες βρίσκον - ται μεταξύ µας (σσ. προφανώς ο κ. Γαλανός εννοεί εδώ τα πολιτικἁ πρόσωπα) γιατί η εξουσία δημιουργεί πολλές. φορές ανύπαρκτα, αδικαιολό - Ύητα και ανεδαφικά ερείσματα σε μερικούς, ενώ ἄλλοι στην προσπάθειά τους να πλήξουν. τους εσωτερικούς τους αντι- πάλους επιτυγχάνουν στο τὲ- λος να μειώσουν ουσιαστικά τους ἴδιους τους θεσμούς που τάχθηκαν να υπηρετή- σουν. Το ρουσφέτι n augavo- ” µενη σήψη και διαφθο- pd oro Δημόσιο Τομέα και η αυξανόμενη αδιαφορία του πολίτη αποτελούν τον κανόνα παρά την εξαίρεση Παρατηρείται ανοχή 5 των ατασθαλιών και των διαφθορών και η µη εξαντλη-. τική αντιμετώπισή τους οφεῖ- λεται στην αλληλεξάρτηση πων Κυκλωμάτων που ava- πτήσσονται και αλληλοστηρί- ζονται. Το χέρι του νόµου δε . φτάνει εὔκολα τους παρανομούντες, οι καταγγέλ- λοντες θυματοποιούνταικαιοι δυνατοί του πλούτου και της. ευµάρειας ηρωοποιούνται και φιγουράρουν ως το μοναδικό πρότωπο επιτυχίας. Ουδείς εχέφρων και υπεύ- θυνος πολίτης µπορεί να αμ- φισβητήσειτα όσα σοβαρά αλ- λά και τραγικά ο κ. Γαλανός µε χαρακτηριστική ειλικ,Ίνεια και μοναδική ευαισθησία καταγρά- φει στο άρθρο του. Πραγματι- κά το αἴσθημα του συνεχούς κατήφορου της κυπριακής κοινωνίας γίνεται βίωµα σε ολοένα και πλατύτερα στρὠ- µατα του λαού-µας που παρα- κολουθεί απαθώς και αδύνα- @EMATA Περί των θεσμών και αξιών στην Κύπρο (.. και ποιοςθα σώσει αυτό τον τόπο!) µος να αντιδράσει. Ο ἴδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Γλαύκος Κληρίδης εἶπε κάπο-- τε χαρακτηριστικά ότιστην Κύ-- προ κατηφορίζουµε σερυθµό FREE WHEEL. Στην npayparixomTa o1 Be- σμοί και οι αξίες στην Κύπρο ευρίσκονται στη δεινότερη, δυνατή θέση και στη χειρότε-. ρη κατάσταση. Πέρα απὀ τις ορθές και ρεαλιστικές διαπι- στώσεις του Προέδρου της Κυπριακής Βουλής Θα ήθελα να προσθέσω και κάποιες δι- κὲς µου, απὀ τη σκοπιά του απλού πολίτη της Κυπριακής. Δημοκρατίας. 1 Ἡ ἴδια η κυπριακή κοι- 5 νωνίαµετους ρυθμούς που βαδίζει, µετις προτεραιό- τητες που επέλεξε ἧτης υπο- Βλήθηκαν, εκκολάπτει την ανηθικότητα, ανέχεταιτην πε- ριφρόνηση του νόµου καιτης. τάξης, ενθαρρύνει τη διάβρω- ση των ηθών και των εθίµων της και υποσκάπτει γενικά τους θεσμούς και τις αξίες της. Το κριτήριο του κἑρδους καιη επιδίωξη καιη δυνατότη- τα του εὔκολου πλουτισμού τροφοδοτείτον αρχοντοχωρι- ατισμὀ. και το γεοπλουτισµό καιπεριφρονείτις αξίες και τα Ιδανικἀ που τελικἀ μοιάζουν µε παρωχηµενα συνθήματα και χαρακτηρίζονται ὡς po- μαντικὲς ουτοπίες. Η δυσχἑρεια της Πολι- . τείας να επιβάλειτονό- μο και την Τάξη και η ανοχἠ ἡ επιείκια απέναντιστους Παρα- νομούντες αποθρασύνειτους φαύλους και κλονίζειτην εµ- πιστοσύνη του πολίτη προς το Κράτος και την εξουσία. Ηίδιαη κυπριακή Πολι- = Telia των τελευταίων δεκαετιών µε την ανοχἠ ἡ ακό- μα καιτη συνἐργειάτης δηµι- ούργησετις προὔποθέσεις για τη ραγδαία αλλαγή του χαρα- κτήρα καιτης νοοτροπίας Των πολιτών της καιπρέπει ναθε- ωρηθεί ως συνένοχη για την ο κ. Μορφίτης, δεύτερος απο αριστερά, ενώ αναπτύσει τις θέσεις του στην ανοικτή. συζήτηση που έγινε στις 4 Οκτωβρίου στη Λάρνακα. 65Η Κυπριακή Πολιτεία εἶναι ανοχύρωτη, παραπαίουσα και δίνει την εικόνα µιας σύγχρονης Πομπη ας που διανύει τις τελευταίες µἑρες της ζωής της. ΄Ολο το ενδιαφἑρον και η προσοχή µας επικεντρώνονται μεταξύ του στομάχου και των γεννητικών µας οργάνων. 99 καλλιέργεια των νέων «ηθών και εθίμων» στον τόπο µας. Για να τεκμηριώσω τους πιο πάνω ισχυρισμούς και διαπιστώσεις µου Θα αναφέρω χαρακτηρι- στικἁ τα ακόλουθα επιχειρή- ματα: Σε μερικες περιοχές. . τὴς ὁσης απέμεινε ελεύθερης Κύπρου, οι τουρῖ- στες εἶναι πολλαπλάσιοι του γηγενούς πληθυσμού. ΄Ἔτσιοι αυτόχθονες σύρονται (εκόν- τες - ἄκοντες) στην αλλοτρίω- ση, στον εκφυλισμό και την απώλεια της εθνικής --- Sons και όσοι ἔχουν --- ταυτότητας. Είναι γι’ αυτούς τους λόγους που η διάβρωση των ανθρώ- Tay, η ἐκλυση των ηθών, η διά- θεση και εμπορία ναρκωτικών, η διαφθορά και το ἔγκλημα «ανθεί» στις οὕτω καλούμε- νες «τουριστικές περιοχές µας». Και ὅμως το µόνο που, κάνουμε εἴναινα κομπάζουµε. για τους ψηλούς ΟΙκΟνΟΜΙ- κούς στόχους που επιτυγχά- ει η κότα που γεννά χρυσᾶ αυγά αδιαφορώντας ἡ, περι- φρονώντας όλες τις υπόλοι- πες παρενέργειες Ἡ σχεδὸν ανεξέλεγκτη. εισροή αλλοδαπών -- γομίµων και παρανόμων --- στην κοινωνία µας αλλοιώνει καθοριστικἀτο χαρακτήρατης. και επενεργεί ως καταλύτης στο θεσμό της οικογένειας. που ἔπρεπε να διαφυλάττου- µε ὡς κὀρην οφθαλμού καινα διατηρούµε ως μοναδικό υγι- ἐς κύτταρο για την επιβίωσή μας. Η καθημερινή καισε όλες. τις φάσεις της ζωής µας συ- νεχῆς επαφή και συμβίωση µε τους αλλοδαπούς εργάτες και υπηρέτες µας, καλλιεργεί τη. νοοτροπία του αφέντη προς δούλο, εµπλουτίζειτις αρχον- τοχωριάτικες συνήθειες και συμπεριφορές µας και υπο- σκάπτει κάθε αξία και ανθρώ- πινη αξιοπρέπεια. Τα καθημερινά σχεδὀν κρού- σµατα καταπάτησης στοιχειω- δών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οισυχνές πληροφορῖες γιαει- κονικούς γάμους µε σκοπὀ την εξασφάλιση παραμονής στην Κύπρο, τα αυξανόμενα διαζύγια και η υπόσκαψη του οικογενειακού θεσμού δε φαΐνεται να µας ανησυχούν ὁσο θα ἐπρεπε. ΄Ίσως οἱ κοι- νωγιολόγοι και οι κοινωνικοί ψυχολόγοι της Κύπρου θα έπρεπε να επιχειρήσουν µια ενδοσκόπηση της κυπριακής. οικογένειας και της Κυπρια- κἡς Κοινωνίας στα πρόθυρα. TOU 21ου αιώνα καινα µας κοι- νοποιήσουν τα αποτρλέσµατα. Η Κυπριακή Πολιτεία - που ο κ. Γαλανός xapa- κτηρίζει ως ανοχύρωτη και εγῶ την αποκαλῶ «παραπαἰ- ουσα» - δίνει την εικόνα µιας σύγχρονης Πομπηίΐας που dia- γύειτις τελευταίες µέρες της ζωής της. Μοιάζουμε va έχουμε επικεντρὠσει όλο το Ενδιαφέρον και την προσοχή µας μεταξύ στομάχου καιγεν- νητικὠν οργάνων, ενώ αδια- φορούμε για όλες τις υπόλοι- πες ανθρώπινες λειτουργίες. Είναι χαρακτηριστική επί των. ημερών µας η άνθηση των καμπαρέ (στη Λάρνακα µόνο λειτουργούν 14 τέτοια µε 20 «καλλιτέχνιδες» στο κἆθε ἑνα) των σκυλάδικων που µε- πατράπηκαν σε µπουρδέλα, των ορθάδικων, των δισκοθη-. κών, των ινστιτούτων μασᾶζ, που έγιναν οἶκοι ανοχής και πων μπιραριών που απὀ χώ- ρους ψυχαγωγίας έχουν Ka- ταντήσει φυτώρια κραιπάλης και φθοράς (άσχετα αν περι- στασιακά τρέχουμε µε ταπε- ριπολικάτης Αστυνομίας νατα ελέγξουμε, να τα χειραγωγή-. σουµε και να προλάβουμε τα χειρότερα). Θα μπορούσα να παραθέσω πλήθος άλλων παραδειγµάτων. και επιχειρημάτών για να υπο”. στηρἰξω πως οἱ επιλογές, Οἱ προτεραιότητες και οἱ τάσεις, µας εἰναιτέτοιες που ὀχι μόνο δεν υποβοηθούν τις προσπά- θειὲς µας για επιβίωση αλλά αντίθετα θα συντελέσουν στην οριστική κατἀρρευσή μας. Τιπρέπει να γίνει Εΐναι πεποϊθησή µου ὅτι η. καλή διάθεση καιπρόθεση δεν απουσιάζει απὀ τους κρα- πούντες σ᾿ αυτό τον τόπο. Οι διακηρύξεις και Τα ευχολόγια αφθονούν σε κάθε περίπτωση: ενώ στο επίπεδο της θεωρίας. όλοι φαΐνονται να εἶναι σύμ- Φωνοι. Σε εκείνο που πιστεύω. ότι υστέρησαν οιηγεσίες στην Κύπρο σ᾿ όλη τη διάρκειατου «ελεύθερου» βίου της εἶναιη ἐἔγκαιρη διάγνωση, η πρόληψη και η επιβολή του ορθού και του πρέποντος στο σωστό χρό-. νο καιπἑρα απὀ κάθε σκοπιµό-. τητα και υστεροβουλία. : Ὁ Πρόεδρος της Βουλής στην κατακλεΐδα του-άρθρου., του υπογραμμίζει ότι «o1npo- Βληματισμοί του που γίνονται µε το χέρι στην καρδιά δεν αποτελούν µιαν απὀ καθέδρας. κριτική αλλά και µορφή γενι- κής αυτοκριτικής που περι- λαμβάνει και τον ἴδιο ο οποίος. συμμετέχει --- ἑστω µη συγει- δητά --- Τα τελευταία εἶκοσι χρόνια σε πολλά τα οποία σή-- μερα καταμαρτυρούνταισε βά- ρος των «Νέων Ηθών» που. αναπτύχθηκαν και αναπτύσ- σονται σ᾿ αυτό τον τόπο». Είναι ενθαρρυντικὀ το αἰ- 'σθηµα αυτοκρπικής που δισχέ- ειτις σκέψεις και τους προ- Βληματισμούς του Προέδρου της Βουλής. Αν όμως οἴδιος ο. δεύτερος τη τάξειτης Κυπρι- ακής Πολιτείας παραδέχεται αδυναμία να βελτιώσει ἐστω και κατ᾿ ελάχιστο τα κακώς κείµενα καιτα χειρότερα εξε- λισσόμενα, τότε στ αλήθεια προβάλλει αμείλικτο το ερώ- τηµα: «Ποιος θα σώσει αυτό τον τόπο Πιστεύω ακράδαντα πως δι- ανύουμε τη δωδεκάτη! Φρονώ ότιδεν εἶναι µόνο οτουρκικός Ατηλας που εισέβαλε στην Κύ- προ και κατέστρεψε τα πάντα. Ἔνας άλλος εσωτερικὀς Ατ- τίλας εισέβαλε εντός των τει- χὠν καιεξουδετέρωσε απὀ μὲ- a µας κάθε µορφής αντίστα- oN moompizia µε ἐμφαση πως, η. μεταπολεμική πορεία της. Κυπριακής Κοινωνίας και οι προτεραιότητες της Kunpia- κής Πολιτείας πρέπει να αλλά- Έουν και να αναπροσαρµο- στούν. Κρίνω ὁτιέφτασεη ώρα. μιας. ία κοινωνικής ανα- συγκρότηση: Ας ιδρυθεί πα τοὺς καιας λειτουργήσει κἀποιο Κοινωνι-- κὀ Συμβούλιο (κατά το πρότι-- πο του Εθνικού Συμβουλίου). που να συμβουλεύει την εκά- στοτε Κυβέρνηση και όλους. τους Φορείς του Κράτους και της Πολιτείας για το τι συµ- βαΐνει γύρῳ µας και πώς µπο- ρεί να βελτιωθεί η κοινωνία μας. Ποιες δομὲς πάσχουν και ποια µέτρα θα πρέπει να λη- φθούν. Ας πάψουμε εππέ- λουξ να πιθηκίζουµε σαν σύγ- χρονοι Κροΐσοι Kat ag Bonén- θούμε να δούμε κατάµατα το «πραγματικό µας πρὀσώπρ.- - Μόνο ἐτσι θα θέσουµε τον δάκτυλον επί τον τύπον των. ήλων και θα xapagoupe μια νέα ,διορθωτικἡ πορεία για να βγούμε απὀ το τέλμα και να αποφύγουμε την ολοκληρωτι- κἡ καταστροφή. Διαφορετικά θα παραµείνουµε στις διαπι- στώσεις και θα θρηνι πων ερειπίων της ματαιοδοξί- ας καϊτης µωρίας µας. Υ.Γ.: Οι ορθοί κατά την ἀποψή. μου προβληματισμοίτου Προξ- ρου ης Βουλής, η προγενὲ- στερῃ λιπὴ αλλά περιεκτική παραδοχή του Προέδρου της. Δημοκρατίας ὅτι ακολουθού-- µε ρυθμό «Φρι γουϊλ» και η διάχυτη εντύπωση του λαού. ὅτι βαδίζουµε µια πορεία Ka- ταστροφής και παρασυρόµα- στε σε ἕνα μεγάλο κατήφορο, σημαίνουν απὀ µόνα τους ἕνα σάλπισµα συναγερμού. Δίνουν επίσης το στγµατης αναγκαιό- τητας για µια κοινωνική και εκ. βάθρων ανασυγκρότηση γιανα ανακρούσουµε πρύμναν απὀ την επερχόμενη κατολίσθηση. Διαφορετικά Θα αρκούμαστε στις διαπιστώσεις, θα εξαν- Τλούμαστε στα ευχολόγια και θαθρηνούμε επίτων ερειπίων. Τώρα είναι η ώρα για τα έργα.
